Diyabet Hastalarının Beslenme Uzmanından Yardım Alana Kadar Geçen Süreçte Yapması Gerekenler
Gün İçinde Kaç Öğünle Beslenmeli ve Öğün Aralıkları Ne Olmalı?
Diyabet Hastaları İçin Ara Öğün Önerileri
Diyabet Hastalarının Şeker ve Şeker İçeren Yiyeceklerin Tüketimi
Diyabet Hastalarının Sağlıklı Beslenme İçin Yemesi Gereken Besinler Nelerdir?
Diyabet Hastalarında Tip 1 ve Tip 2 Beslenme Kuralları
Tip 1 Diyabet Beslenmesinde Uyarı ve Önlemler
Yetersiz ve dengesiz beslenmenin neticelerinden biri olan diyabet hastalığında da kronik böbrek hastalığında olduğu gibi yeme ve içme alışkanlıkları tamamen değişerek yeniden şekilleniyor. Bazı yiyecekleri hayatınızdan çıkarmak zorunda kalırken bazı yiyecekleri de zorunlu olarak hayatınıza dahil etmek zorunda kalıyorsunuz. Ancak burada köklü bir değişiklikten bahsedilemez. Bu yazı diyabet şeker hastaları için bir başucu makalesi niteliğinde nelere dikkate etmeniz gerektiği ile ilgili tüm detayları size sunmakta: Sağlıklı okumalar!
Doktorunuz tarafından diyabet hastalığı teşhisi konulduktan sonra mutlaka size özel bir beslenme listesi oluşturacaktır. Ancak kontrol altında beslenmeyi tercih ediyorsanız yine beslenme uzmanından yardım alabilirsiniz. Her fırsatta değiniyoruz sağlıklı ve dengeli beslenmeyi yaşam tarzınız haline dönüştürmeniz gerektiğini fakat bu demek değildir ki diyabet dahil bazı hastalıklara yakalandıktan sonra bunu yapacaksınız. Vücudunuzda hastalık olsun ya da olmasın yine de yapmanız gereken yediklerinize ve içtiklerinize dikkat ederek vücudunuzla barışık bir hayat sürmeniz gerektiğidir.
Diyabet hastası olduğunuzu öğrendikten sonra doktorunuz sizi beslenme konusunda mutlaka yönlendirecektir ve bir beslenme uzmanından yardım alınması konusunda öneride bulunacaktır. Ancak öncelikle kişi kendi doktoru olmalı ve önlemlerini almalıdır. Peki bir sağlıklı beslenme ve diyet uzmanına danışan olana kadar geçen süreçte nelere dikkat etmeli bunlara göz atalım.
Diyabet hastalığında iki tip bulunmaktadır. Tip 1 ve tip 2 diyabet hastaları için beslenme ve öğün aralıkları farklılık göstermektedir. Her iki tipte de öğünler sabah kahvaltısı, öğlen yemeği ve akşam yemeği ile birlikte üç ana ve üç ara öğünden oluşmaktadır. Tip 1 diyabet hastalığı daha çok çocuk ve gençlik dönemindeki diyabet hastalıklarını kapsar. Diyabet hastalarının beslenme konusunda yaptıkları en büyük hata insülin enjekte edildikten sonra yarım saat geçmesini beklemeden hemen yemek yenilmesidir. Bu hata kan şekerinin yükselmesine sebep olmaktadır. Diğer yapılan büyük hata ise acıkmadığı için hastanın ara öğünlerini ihmal etmesi ve ara öğünlerde alması gereken besinleri tüketmemesidir. Bu da beslenme düzeninin bozulmasına sebep olur. İnsülin desteği alan bir kişinin ara öğünlerin atlanması ya da yenilen besinlerin azaltılması kan şekerinin düşmesine sebep olur. Kan şekerinin 50mg/dl’ninaltına süşmesi hipoglisemi olarak tanımlanmaktadır.
Tip 2 diyabetlilerin iki – üç saat aralıklarla beslenmesi gerekmektedir. Gün içinde tüketilmesi gereken besinlerin güne yayarak sık aralıklarla ve az yemek yiyerek tüketilmesi ile kan şekeri kontrol altına alınabilir ve daha az yükselmesine sebep olur. Ayrıca porsiyonlar küçültülerek daha az kalori alınması sağlanabilir.
Diyabet hastalarının tedavi sürecinde insülin ya da antidiyabetik ilaç kullanan hastalara göre ara öğün değişiklik gösterebilir. Ancak değişmeyen tek bir beslenme kuralı vardı ki bu da karbonhidrat içeren yiyeceklerden günde 10-15 gram civarında tüketilmesi gerektiğidir. Gelelim ara öğünde neler yemeniz gerektiğine. Ekmek ve ekmek grubundan herhangi bir besin tercih edebilirsiniz. Burada bahsi geçen seçenekler arasında iki adet galeta, bir bardak yağsız patlamış mısır, yarım poğaça ya da 4-5 adet şekersiz kepekli bisküvi gibi tercihler kullanılabilir. Az yağlı süt, ayran, yoğurt ve peynir gibi gıdalar da ekmek ve ekmek grubundaki besinlere eşlik edecek seçenekler arasındadır. Böylelikle ara öğünü kuvvetli yapmış ve sonraki ana öğüne kadar açlık hissetmeyeceksiniz.
Ara öğünler için diğer bir tercih grubu sebze ve meyve grubudur. Eğer insülin kullanmanız gereken bir tedavi sürecindeyseniz ara öğünde sadece meyve tüketmek doğru bir tercih değildir. Tek başına meyve tüketimi kan şekerinizi yükseltebileceğinden ve sonraki öğüne kadar oluşabilecek hipoglisemi riskini hatırlatmamız gerekiyor. Diğer hatırlatmamız ve mutlaka uygulanmasını yararlı bulacağımız önerimiz ise diyabet hastalarının karşılaşabileceği ani kan şekeri düşümü karşısında tedarikli olmalı ve çantalarında, araçlarında, iş yerinde kısacası her an yanında atıştırmalık uygun yiyecekler bulundurmanız gerektiğidir.
Yiyeceklerde bulunan karbonhidrat kan şekerinin kaynağı olarak gösterilmektedir. Ancak bazı besinlerin kan şekerini etkileme süreci farklılık gösterebilir. Bu sebeple kan şekerini hızlı yükselten ve kan şekerini daha geç yükselten karbonhidratlı yiyecekle olmak üzere iki ayrı grupta yer alır.
Şeker ve şeker içeren yiyeceklerin vücudunuza enerji verdiği herkesçe bilinen bir etkidir ancak bu tür besinlerin tüketilmesi kan şekerinin kontrolünü bozmaktadır. Sofra şekeri, reçel, pekmez, marmelat, bisküvi, hazır meyve suları, bal, pasta, kek, helva ve birçoğunuzun vazgeçemediği çikolata gibi besinlerin içindeki karbonhidrat basit karbonhidrattır. Yani kan şekerini hızlı yükseltebilir. Ayrıca bu besinler, beslenme uzmanları tarafından uzak durulması gereken besin maddeleri arasında yani “yasaklı” listesinde yer almaktadır. Diyabetin yanı sıra diş çürükleri, kilo alımı ve beraberinde gelen şişmanlık yani obezite, kalp hastalıkları ve bağırsak hastalıklarına da sebebiyet vermektedir. Sizin ve vücudunuzun ihtiyacı olan enerjiyi kompleks karbonhidrat grubundan karşılayarak ani kan şekeri yükselmeleri önleyebilirsiniz.
Sebze, meyve, pilav, makarna, ekmek, çorba ve kuru baklagil gibi besinler kompleks karbonhidrat grubundadır. Bu besinler vücudumuzda şekere yani diğer adıyla glikoza dönüşmektedir. Ancak bu besinleriniçerdiği karbonhidratların şekere parçalanma hızı yavaş olduğundan kan şekerini daha yavaş ve geç yükseltmektedir. Bu nedenle size önerimiz market alışverişi yaparken satın alacağınız ürünün “içindekiler” başlığı altında yer alan kısımda glikoz, sukroz ve şeker bulunan yiyecekleri mutlaka not alarak doktorunuza ya da diyetisyeninize iletmeniz olacaktır.
Diyabet hastalarının tedavi sürecinde beslenme alışkanlıklarında değişiklik yapmaması hastalık öncesinde sağlıklı ve dengeli beslenme kurallarına uyup uymamasında gizlidir. Doğru bir şekilde uygulanan sağlıklı beslenme planı ile diyabet hastası için gerek duyulduğunda besin piramidi ve besin değişim listesinden yardım alabilir. Diyabet hastası olmayana bir bireyin de şeker tüketimine sınır koyması, doymuş yağ ve kolesterol açısından zengin olan et, süt, peynir, yoğurt, yumurta gibi besinlerin belli oranlarda tüketmesi, az miktarda ve sık sık yemek yemesi gerekmektedir.
Diyabet hastalarının da sağlıklı bireylerde olduğu gibi, dengeli ve sağlıklı beslenmesi için aşağıdaki besinleri dengeli ve düzenli bir şekilde tüketmesi uzmanlar ve doktorlar tarafından da tavsiye edilmektedir.
Posalı Yiyecekler
Günümüzde 400 milyona yakın kişiyi etkilemekte olan Diyabet hastalığı en yaygın hastalıklarından biri olma özelliğini de taşımaktadır. Ülkemizde ise bu sayı yaklaşık 7 milyona ulaşmaktadır. Tedavisi çok mümkün olmayan ve ömür boyu süren kronik diyabet hastalığı ölümcül risk taşımaktadır. İlaçla kontrol altına alınabilecek olan diyabet hastalığında ilerleme yavaşlatılır ve başka hastalıklara sebep olması engellenebilir. Diyabet hastalığını taşıyan biraylerin varis, kalp rahatsızlıkları, katarakt, ileri derecede göz hastalıkları ve kalp krizi gibi riskler taşımaktadır. Diyabet Hastalarında Tip 1 ve Tip 2 Beslenme yazımız size bu riskler karşısında bir an önce diyabet hastalığı kontrol altına almanız için destek olacaktır. Ancak sağlıklı ve dengeli beslenme kuralları dahilinde beslenen bir diyabet hastası hem daha sağlıklı bir yaşam sürecek hem de yaşamını daha kaliteli hale dönüştürecektir.
Diyabet tedavisinde İnsülin tedavisi+Beslenme+Egzersiz, Egzersiz+Beslenme, Egzersiz+Beslenme+ağızdan alınacak anti-diyabetik ilaçlar, Egzersiz+Beslenme+ağızdan alınacak anti-diyabetik ilaçlar+insülin gibi yöntemler uygun görülür ve uygulanır. Ancak tüm bu tedavi yöntemlerinde asıl dikkatin çekilmesi gereken konu ise beslenmedir. Bu hastalık karşısında teşhisi koyan doktorun önerilerinin yanı sıra mutlaka bir doktordan yardım alınmalı. Ekstra desteğin sebebi ise diyabet hastalığının düzeyine ve tipine göre kişiye özel beslenme programı gerektirdiğidir.
Diyabet hastalığında Tip 1 diyabet hastalığı ve Tip 2 diyabet hastalığı olmak üzere iki tip mevcuttur. Beslenme kuralları arasında farklılıklar bulunan Tip 1 ve Tip 2 beslenmelerinde bazı ortak noktalar bulunuyor olsa da birbirinden farklıdır.
*Yorumlara cevap verebilmek için hesabınızın olması gerekmektedir. Buraya tıklayarak hesap oluşturabilirsiniz.